Mikroklimat i wentylacja w halach pod ujeżdżalnie – jak zadbać o komfort koni i jeźdźców
Budowa hali pod ujeżdżalnię to inwestycja, która ma służyć przez lata – nie tylko zapewniać ochronę przed deszczem czy śniegiem, ale także tworzyć warunki sprzyjające zdrowiu i bezpieczeństwu koni. Jednym z kluczowych czynników, który często jest niedoceniany, pozostaje mikroklimat i wentylacja. To właśnie od nich zależy komfort jazdy, jakość podłoża, a nawet zdrowie zwierząt i ludzi.
Według badań European Horse Network (2022), niewłaściwa wentylacja w obiektach jeździeckich zwiększa ryzyko problemów oddechowych u koni aż o 35%. Dlatego coraz częściej projektując hale, inwestorzy zwracają uwagę nie tylko na samą konstrukcję, ale także na systemy wymiany powietrza i utrzymania stabilnej temperatury.
Dlaczego mikroklimat w hali jest tak ważny?
Konie są szczególnie wrażliwe na:
zbyt wysoką wilgotność (powoduje pylenie i rozwój pleśni),
przeciągi (mogą prowadzić do infekcji dróg oddechowych),
nagłe zmiany temperatury.
Optymalny mikroklimat powinien zapewniać:
wilgotność 50–70%,
temperaturę stabilną, bez gwałtownych skoków,
świeże powietrze, ale bez odczuwalnego przeciągu.
W praktyce oznacza to konieczność zaprojektowania systemu wentylacyjnego, który działa zarówno latem, jak i zimą.
Naturalna vs mechaniczna wentylacja
W halach pod ujeżdżalnie stosuje się dwa główne rozwiązania:
Wentylacja naturalna
opiera się na wietrznikach kalenicowych, otwieranych bokach hali i szczelinach w konstrukcji,
jest tania w utrzymaniu, ale mniej przewidywalna – uzależniona od pogody,
dobrze sprawdza się w obiektach sezonowych.
Wentylacja mechaniczna
wykorzystuje wentylatory dachowe i ścienne,
pozwala na precyzyjne sterowanie wymianą powietrza,
szczególnie zalecana w halach całorocznych, gdzie intensywnie trenują konie.
Badania Politechniki Wrocławskiej (2021) wykazały, że hale z wentylacją mechaniczną mają o 40% niższe stężenie pyłów w powietrzu w porównaniu do hal z wentylacją wyłącznie naturalną.
Mikroklimat a podłoże ujeżdżalni
Właściwa wentylacja to także ochrona podłoża. Przy nadmiernej wilgotności mieszanina piasku i włókien zaczyna się zbijać, co pogarsza komfort jazdy i zwiększa ryzyko kontuzji koni. Z kolei zbyt suche powietrze powoduje pylenie, które szkodzi zarówno koniom, jak i jeźdźcom.
Dlatego coraz częściej stosuje się rozwiązania hybrydowe – połączenie wentylacji naturalnej z mechaniczną, a dodatkowo systemy nawadniające podłoże, które stabilizują jego parametry.
Ocieplane hale – stabilne warunki przez cały rok
Jednym z najskuteczniejszych sposobów utrzymania dobrego mikroklimatu jest zastosowanie izolacji. Ocieplone hale pozwalają utrzymać temperaturę i wilgotność na stałym poziomie, niezależnie od warunków atmosferycznych.
Więcej o rozwiązaniach stosowanych w ocieplanych halach przeczytasz tutaj: https://konplan.pl/blog/materialy-i-izolacje/
Przykład hal dla koni – nowoczesne rozwiązania
Nowoczesne hale dla koni są projektowane z myślą o zdrowiu zwierząt i wygodzie użytkowników. Coraz częściej wyposażone są w:
automatyczne wietrzniki kalenicowe,
wentylatory dachowe z czujnikami wilgotności,
systemy mgiełkowe poprawiające jakość powietrza i ograniczające pylenie,
izolowane poszycia, które stabilizują warunki wewnętrzne.
Przykłady takich rozwiązań znajdziesz tutaj:
https://konplan.pl/hale-namiotowe/hale-dla-koni/